Szafarz – posługa dla każdego?
Nadzwyczajni Szafarze Komunii Św. zostali powołani w Archidiecezji Poznańskiej dekretem Arcybiskupa Metropolity Poznańskiego 1 kwietnia 1999 roku. Posługę i formację Nadzwyczajnych Szafarzy Komunii św. reguluje specjalna instrukcja opublikowana razem z dekretem i rytuałem w broszurze pt. Nadzwyczajny szafarz Komunii św. i jego sakramentalna posługa chorym w Archidiecezji Poznańskiej (Poznań 1999). Obecnie obowiązuje instrukcja wydana przez arcybiskupa poznańskiego przy okazji 69. Synodu Archidiecezji Poznańskiej w 2008 roku. Od 1999 roku studium przygotowawcze dla nadzwyczajnych szafarzy Komunii św., zakończone uroczystą promocją przez pasterza Kościoła Poznańskiego, odbyło się siedem razy. W czerwcu 2009 roku w archidiecezji posługiwało 775 nadzwyczajnych szafarzy (nie licząc kleryków ASD). W pierwszą niedzielę Adwentu 2002 roku, arcybiskup metropolita poznański ustanowił archidiecezjalnego duszpasterza nadzwyczajnych szafarzy Komunii św., którego zadaniem jest opieka duszpasterska nad wszystkimi nadzwyczajnymi szafarzami Komunii św. w diecezji.
Formacja permanentna
Do 2002 roku formacja nadzwyczajnych szafarzy odbywała się w dekanatach przez referentów liturgicznych. Oprócz tego raz w roku uczestniczyli oni w diecezjalnym dniu skupienia i odnowieniu posługi przez biskupa. Wiosną 2003 roku podzielono parafie, w których posługują nadzwyczajni szafarze Komunii św., na 12 rejonów. Każdy rejon obejmuje kilka dekanatów, w zależności od liczby szafarzy i odległości dekanatów od siebie. Odtąd formacja permanentna tych osób odbywa się w rejonach systematycznie raz na kwartał. Każde spotkanie rozpoczyna 30 minutowa adoracja Najświętszego Sakramentu, przygotowana przez wskazanego szafarza. W tym czasie jest możliwość skorzystania z sakramentu pojednania. Po zakończeniu adoracji szafarze uczestniczą w godzinnym wykładzie uzupełniającym ich wiadomości z teologii, liturgii, prawa kanonicznego, nauki społecznej Kościoła, życia rodzinnego, opieki paliatywnej itd. Po wykładzie jest okazja do rozmowy, wymiany doświadczeń, zadawania pytań. Spotkanie trwa ok. 2,5 godziny i kończy je ustalenie daty kolejnego spotkania w danym rejonie, a także przekazanie informacji o terminach spotkania diecezjalnego, rekolekcjach, spotkaniu opłatkowym i innych inicjatywach podejmowanych przez nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. w Archidiecezji Poznańskiej. Formacja permanentna nadzwyczajnych szafarzy jest niezbędna, o czym świadczą sami zainteresowani.
Co roku szafarze odnawiają gotowość dalszej posługi przed Pasterzem diecezji podczas uroczystej Eucharystii, której przewodniczy ks. abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański. Tego dnia otrzymują promocję także nowi kandydaci do tej posługi, przygotowani podczas specjalnego studium. Msza św. poprzedzona jest kilkugodzinnym skupieniem dla wszystkich nadzwyczajnych szafarzy Komunii św.
Wszyscy szafarze biorą udział w rekolekcjach parafialnych. Wielu z nich uczestniczy aktywnie w różnych grupach, duszpasterstwach czy stowarzyszeniach katolickich. Mimo to, każdego roku są organizowane dwa-trzy turnusy rekolekcji dla nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. w Archidiecezjalnym Domu Rekolekcyjnym w Zaborówcu. Od 2007 roku organizowane są także rekolekcje dla żon szafarzy. Duża frekwencja wskazuje na potrzebę objęcia troską duszpasterską także żon, które uczestniczą w posłudze swoich mężów szafarzy.
Z uwagi na liczbę spotkań opłatkowych w okresie okołobożonarodzeniowym, nadzwyczajni szafarze Komunii św. w Archidiecezji Poznańskiej uczestniczą w spotkaniu opłatkowym z biskupem nie co roku, ale raz na pięć lat. Każdego roku spotkanie opłatkowe mają szafarze i ich rodziny z trzech rejonów. W ten sposób Kościół pragnie zauważyć i docenić współudział małżonek i rodzin szafarzy w ich posłudze.
W 2009 roku obchodziliśmy 10-lecie powołania posługi nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. w Archidiecezji Poznańskiej. Z tej racji przygotowana została publikacja książkowa podsumowująca dekadę formacji szafarzy w diecezji.
Jesienią tego samego roku odbyło się I Ogólnopolskie Sympozjum o Posłudze Nadzwyczajnych Szafarzy Komunii św. na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu z udziałem prelegentów z innych diecezji. Celem tego sympozjum było ukazanie podstaw teologicznych posługi szafarzy i jej dalsza promocja.
OCENA
W 2010 roku w studium dla kandydatów na nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. przygotowuje się ponad 170 mężczyzn. Po jego zakończeniu odbędą oni w maju 2010 roku rekolekcje. 5 czerwca 2010 roku będą promowani do tej posługi przez abp. Stanisława Gądeckiego, metropolitę poznańskiego. Liczba szafarzy w diecezji przekroczy 940 osób. Będzie ich więc więcej niż kapłanów pracujących w Archidiecezji Poznańskiej. Dzięki temu znacznie większa liczba chorych będzie mogła przyjąć Komunię św. w swoich domach. Tym samym zwiększa się grupa wiernych zaangażowanych w życie Kościoła.
Zakończony w listopadzie 69. Synod Archidiecezji Poznańskiej pozytywnie ocenił rolę i posłannictwo nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. w parafiach diecezji. Szczególnie podkreśla się ich zaangażowanie w liturgię Kościoła (nr. 598) i w zanoszenie Komunii św. chorym (nr. 283, 316, 607, 808, 860).
Ocena kilkuletniej obecności nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. w Archidiecezji Poznańskiej jest bardzo pozytywne. Posługa ta stanowi dużą pomoc w udzielaniu Komunii św. w niedziele i święta. Przede wszystkim trzeba jednak podkreślić, że jest to ogromnie ważna posługa dla chorych i starszych wiernych, którzy nie mogą uczestniczyć w każdą niedzielę w Eucharystii. Jest to także ogromna szansa dla samych szafarzy, którzy z jednej strony bardzo konkretnie służą Kościołowi, a z drugiej uświadamiając sobie odpowiedzialność, jaka na nich spoczywa, starają się być lepszymi ludźmi, katolikami oraz bardziej zaangażowanymi w życie Kościoła. Wielu świadczy też, że posługa ta mobilizuje całą rodzinę do dawania świadectwa chrześcijańskiego życia.
Archidiecezjalny Duszpasterz
Nadzwyczajnych Szafarzy Komunii Św